25 vjet nga Beteja e Zhegocit, ata moshohen barabar me stinët lirisë

Gjilan – Sa lot, ofshamë, dënesje e djersë janë derdhur në e mbi këto varre? Kur etër e bij vizitojnë varrezat në Kodër të dëshmorëve, për një çast, sikush hap shpirt, zemër e ndjesi dhe, me sytë e mendjes, shikon veten në pasqyrë.

Sot nuk ishin këtu moshatarët e tyre Djellza e Atdheu, dy fëmijët e dy prindërve dëshmorë që trasonin e fuqizonin Rrugën e udhëtimit të shkronjave shqipe. Edhe sa te tjerë mungonin?
Nga Sabri Beqiri
…Dëshmori më i ri Kastriot Baftiu, i lindur me 1985 . Aty afër, babai i tij, Sahiti. -Ato male, i shihni andej ? Janë majat e bjeshkëve te Zhegocit. Ehe,,, me plaku i Zhegocit, axha Beqe (Beqir Baftiu), babai i Sahitit ka mall të dalë në katund. Lodhja, pleqëria, dhe sëmundja, të gjitha bashkë, nuk pyesin.

• E shihni?
  Ajo rrugë andej qon për Preshevë. Edhe atje i thonë Kosovë, Kosova lindore.
• A shkojnë në shkollë Djellza e Atdheu?
• Ende janë të vegjël…
  -Një dite do të nisin shkollën, do të bëhen nxënës të mirë, të urtë, të vyeshëm. –
  -E shtëpia e tyre e djegur?- pyeste Ariana.
• Do të ndihmojnë të gjithë të rindërtohen shtëpitë. Nga Altari i lirisë, shihet e plotë tërë Anamorava)…

Fëmijët bëjnë homazhe bashkë me prindërit. Ata kane ardhur këtu të dëgjojnë orën e historisë. Ari dhe Toni do tu flasin nesër apo një dite tjetër bashkëmoshatarëve të tyre për etërit dhe baballarët e fëmijëve te dëshmorëve.

Sot nuk ishin këtu Djellza e Atdheu, pasardhësit e dy prindërve dëshmorë: Hanumshahe e Tefik Zymberi. Edhe sa të tjerë do të mungojnë? Vonë, në terrin e parë të mbrëmjes, ata pyesnin edhe për mixhën Beqë, gjyshin e dëshmorit më të ri Kastriot Baftiu.

Ne visoret e Anamoravës plagët e luftës ende kullojnë. Martirizimi i njerëzve dhe i tokës së shenjtë mund të shpaguhet e shpërblehet, sa e si duhet, vetëm nga Zoti.
Deri sa e mbajti fryma Hysen Hyseni shpesh ngjitej te Hanet e Zhegocit. Edhe në Kodër të dëshmorëve. Ashtu i heshtur, i kërrusur sa nga pesha e viteve, sa nga dhembja e gajlet, i rënduar deri në asht nga vuajtja e malli për të bijtë, sapo përmendej koha e luftës, ai thekshëm lëshonte një ofshamë. Fjalët ishin tepricë. Fërkonte e lëmonte bastunin që kurrë se lëshonte nga dora dhe shkëpuste fjalë:

• Në Lagjen tonë, te Bilinicet, tash mund të quhet Lagjja e fëmijëve jetimë të luftës.
  -Mua mi vranë tre djemtë: Ramadanin, Shabanin, Ilmiun. Më kanë mbetur nëntë jetim… Se si janë rritur e shkolluar djemtë më pyesni?
• Eh…Gjithnjë po bindem në fjalët e moçme se njeriu qenka më i fortë se guri, ndoshta edhe se hekuri. Shabani, djali i dytë, e merrte bukën prej shtëpie për një javë dhe shkonte në Prishtinë. E kreu drejtësinë, fakultetin. Ashtu i patën kryer shkollat edhe Ramadani e Ilmiu. Patën vuajtje e gazepe të mëdha. Na vranë katilet serb në tokën tonë. Kurrë djemtë s’kanë dashtë me dal jashtë Kosovës, thoshte Hysen Hyseni.

Plaku fliste me përmallim e trishtim sa për djemtë dëshmorë aq edhe për mbesa e nipa mbetur jetim. Kryefamiljari i përvuajtur shfaqte dhembjen edhe për të rejat: Mevliden, Azeminen, Fikrien.

• Pasha të madhin Zot sa po më dhimben djemtë po më dhemb edhe për këto rejat që u veshën në të zeza. Vetëm Zoti mund t’i shpërblejë për mundin që po bëjnë me këta jetimë. Nuk paska më vështirë për prindin që t’i varros e zhvarrose disa herë të bijtë, thoshte Hysen Hysen për tragjedinë që i ka ndodhur më 15 prill 1999.

Fjalë plotë dhembje atë ditë, fill pas luftës, shqiptoheshin për dëshmorin Ismet Ajeti dhe fëmijët e tij jetimë: Valentina, Xhevahiri, Drita dhe Ariana. Pasardhësit e dëshmorit nuk jepeshin ndonëse ndrydhnin sa mundnin lotët e zemrat e lënduara:
-Na e kemi për mburrje që babi ynë ka rënë për liri të Atdheut. Na ka lënë fjalë që kurrë në libra nuk do të mund t’i mësonim.

• Punoni për të ardhmen tuaj dhe të vendit tonë, na thoshte përherë babi.- Nëse duhet do të japë jetën për liri. Dhe ashtu ndodhi. Babin tonë e vranë serbët vetëm pse e ka dashtë vendin dhe lirinë e Atdheut tonë. Ky ishte ideali i tij, thoshin fëmijët e dëshmorit Ismet Ajeti
  -“Për fëmijët e dëshmorëve dhe martireve kjo ditë (15 prilli 1999) matet me 365 ditët e vitit. Njerëzia e burrëria jonë peshon me gramë kandari se sa përkujdesemi ndaj tyre”, shprehej Shefki Miftari, babai i dëshmorit Enver Miftari./sabri beqiri/rajonipress/