RCCOLA

Turmat nuk përbëjnë shoqëri politike!?

/ 7 minuta lexim

Nga Halil Matoshi – Në ndeshjen e basketbollit, Vëllaznimi me Trepçën, në “Shani Nushi” të Gjakovës, tifozët vërshëllyen himnin e Kosovës dhe kënduan atë shqiptar!? Kjo dëshmon se Kosova ende nuk ka krijuar shoqëri politike, ndonëse një komb i njohur nga rreth 117 kombe të botës…

Tifozëritë janë grupe relativisht të vogla sociale që as nuk paraqesin dhe as nuk përfaqësojnë një shoqëri politike dhe aq më pak një komb. Ato mbesin turma, pa qëllime të larta kombëtare e ideologjike, që pak orë pas spektaklit sportiv shpërbëhen. deri në sfidë e radhës.

Grupet e tifozëve, ndonëse në dukje të parë, i tubon njifarë lidhjeje emotive, mbetën thjesht grupe të paqëndrueshme që jashtë arenës sportive nuk i mbanë bashkë asgjë. Ata ‘kthehen’ në qytetarë që i nënshtrohen një ligji të përbashkët që derivon nga një Kushtetutë. Dashuria për ngjyrat e skuadrës – që duket se e shfaqin me fanatizëm – zbehte shpejt, me ta marrë skuadra teposhtëzen në garë ose edhe me shuarjen e saj, siç ndodh shpesh në kompeticionet kosovare!?

Tifozët gjakovarë të Vëllaznimit ndërkohë në derbin e Superligës kosovare në basketboll, e shpalosën një parullë trimërie: “Të gatshëm për veri, Mitrovica është Shqipëri”, ndërkohë që e dogjën edhe një flamur serb.

Edhe Ky fenomen ndodhë gjithandej porse është vandalizim dhe si i tillë, i dënueshëm.

Mirëpo, ndërmjet trimërisë si parullë e verbalizëm dhe asaj të vërtetës ekziston një hendek i madh. Turmat mund të bartin për shembull parullën “Nishi është Shqipëri”, porse pak orë më vonë, Nishi mbetët aty ku është, e Shqipëria poashtu brenda truallit shqiptar.

Territoret i përcakton njësia shtetërore, i përkufizon Kushtetuta dhe rendi ndërkombëtar e jo turmat e tifozëve. As nuk ka nevojë të shkohet në veri dhe as Mitrovica është Shqipëri!

Porse tifozëritë kanë nevojë për trille të çastit, për t’i mbajtur bashkë në turmë, përkohësisht!

Megjithatë tregim i turpshëm ishte vërshëllima kundrejt himnit kosovar.

Kontestimi nga një turmë relativisht e madhe e rendit simbolik dhe kushtetues të Republikës së Kosovës, nuk paraqet rrezik për Republikën, porse është simptomë e rrezikshme që dëshmon injorancë dhe mungesë patriotizmi kushtetues dhe jobesnikëri ndaj Atdheut, kështu që parulla “Të gatshëm për veri, Mitrovica është Shqipëri”, del krejtësisht e gënjeshtërt.

Në mungesë të besnikërisë ndaj shtetit (që është një Atdhe real (Kosova me simbolet e saj) e jo imagjinar (në këtë rast Shqipëria, jo si shtet real që duhet respektuar e dashur, por si deklaratë politike) asnjë pjesëtar i kësaj turmë as nuk do të jetë i gatshëm për ta mbrojtur Atdheun dhe as nuk ka ide së në mullirin e kujt çon ujë thirrmâ “Mitrovica është Shqipëri”, sepse në realitet Mitrovica është Kosovë dhe qëllimin e përbashkët e shpalos flamuri dhe himni kosovar, që u kontestua kaq brutalisht.

Në thelb, nuk dihet se ideja e kujt ishte intonimi i himnit kombëtar të Kosovës në një garë brenda shtetit kosovar, sepse himni kombētar intonohet vetëm në takime e gara Ndërkombëtare, në Ligat Europeane dhe në Ligën e kombeve, ku marrin pjesë ekipe kosovare dhe kombëtarja e saj.

Ndërsa intonimi i himnit kombëtar shqiptar nga një turmë nuk paraqet kurrfarë shkelje. Është çështje private, vullnet dhe dëshirë që nuk e afekton zyrtaren, shtetin.

Porse, himni shqiptar nuk guxon të intonohet në gara zyrtare ndërkombëtare, sepse mund të suspendohet ekipi përkatës nga garat respektive.

Mungesa e respektit ndaj himnit shtetëror është mungesë vetrespekti, që rëndom i përshkruan turmat.

Në asnjë shtet të organizuar kurrë nuk intonohet një himn i një shteti tjetër, për ceremoni e gara brenda atij shteti.

Kurrë dhe askund, pos në Çipron e ndarë ndërmjet dy kombeve hegjemone, turqve dhe grekëve.

Hidromorava

Porse këtë “të drejtë” sikur ia kanë rezervuar vetës grupe e turma shqiptarësh të Kosovës, që rreshtohen me traditat historike, kundër të sotmes duke projektuar një të nesërme imagjinare e të pasigurt.

Shtetin e madh si ide nacionaliste.

Në ceremoni a garë sportive zyrtare të një shteti nuk mund të intonohet himni i një shteti tjetër ose të shpaloset flamuri i i huaj, e privatisht mund të këndohet secili himn, ose melodi, pse jo edhe “Kalldrëmit po m’shkon si shah” ose të shpaloset çfarëdo flamuri, pra edhe ai i BMW-së.

Derisa bashkëluftëtarët e Adem Jasharit e pranuan vendimin e Kuvendit të Kosovës për rendin simbolik, çfarë i shtynë turmat e hallakatura që t’a kontestojnë atë?

Një vullnet politik apo manifestim i lirisë?

Jo. Asnjëra.

Në natyrën e njeriut ekziston energjia e përplasjes, e kundërshtimit dhe kontestimit. Mirëpo, elitat janë ato që duhet ta mbrojnë Kushtetutën nga turmat, me forcën e ligjit, sepse turmat kanë prirje demoniake (shkatrruese) e mospërfillëse të normës.

Kështu është derisa të këtë nevojë për shtetin/komb. Një turmë e ekzaltuar ose në trans nuk është kurrë nji shoqëri politike!

Duke u nisur nga parimi së liria jonë arrin deri aty ku fillon liria e tjetrit, individi obligohet nga korpusi normativ me u sjellë konform të lejueshmës, përndryshe bie ndesh me të. Shteti posedon norma e ligje, pra nuk është as një hapësirë për jetë të zhveshur (Agamben) dhe as një forcë kaotike, por mekanizëm i dhunës! Normat në shoqëritë politike janë detyrim. Dhunë legjitime.

Liria absolute, thënë më së buti asocon me anarkinë dhe vdekjën. Vdekjën e bormativës dhe fillimin e egërsisë.

Tifozërisë së Vëllaznimit nga Gjakova dihet përkushtuar një shembull nga historia e shtetkrijimit shqiptar, se as flamuri me shqiponjën dykrenëshe nuk është pëlqyër në fillim nga masat, sepse pandeh ej si flamur kaurrësh, sepse turmat konservatore pretendonin së flamuri Osman ishte ai i vërteti. Ky kontestim u shfaq nga disa grupe pro islame si haxhiqamilistët etj., që në Shqipërinë idipedentiste silleshin si turma që ende nuk ishin nji bashkësi politike, duke iu turrë shtetit shqiptar!

Se njerëzit e turmës janë të lirë të kontestojnë një rend kushtetues është spekulim dhe yshtje revolucionare, sepse në demokracinë përfaqësuese, njerëzit e delegojnë vullnetin e tyre në institucionet e shtetit, (Kuvendi dhe Qeveria) që me parimin e shumicës ose me referendum (supozohet së një ditë Kosova do ta bëjë ligjin për referendum) mund ta ndryshojnë Kushtetutën, porse këtë nuk mund ta bëjnë turmat.

Kombëtarja e Kosovës kur luan në Ligën e kombeve nuk lejohet të shkojë me flamurin dhe as himnin shqiptar, sepse rendi ndërkombëtar, poashtu funksionon sipas një normative.

As tifozëritë e Vëllaznimit nga Gjakova nuk mund ta bëjnë këtë, po që se ekipi i tyre i zemrës do të ishte pjesë e një gare ndërkombëtare.

Nacionalistët romantikë rëndom i manipulojnë faktet – duke mos i interpretuar qysh dëshiron populli – por siç dëshirojnë turmat, tifozëritë e grupet e çastësishme!

Dhe nuk ka një rrugë më të lehtë së kjo, për përmbushjen e interesave ruse e serbe se sa të refuzosh t’i japësh Kosovës dashuri e besnikëri, duke e trajtuar atë si projekt të përkohshëm, në emër të çfarëdo bashkimi të shqiptarëve në një shtet unik.