Rikthimi i “dimrit të vetmisë”

Romani “Dimri i Vetmisë së madhe”, i Ismail Kadaresë, fillimisht është shkruar në vitin 1971, ndërsa është botuar shtatë vite më vonë, por me emër të ndryshuar.

Ky roman do të duhej të ishte libri i dytë i trilogjisë “Koha e Grindjes”, një sagë kjo bashkëkohore për tri acarimet e Shqipërisë komuniste me ish-aleatët e saj: me komunistët jugosllavë, pastaj me ata sovjetikë, e në fund edhe me maoistët kinezë.

Libri i parë – pra, ai të do duhej të trajtonte grindjen me jugosllavët – nuk u shkrua kurrë, ndërkohë që i treti, “Koncert në Fund të Stinës”- që ishte i ndaluar për një kohë të gjatë në Shqipëri, u botua vetëm pak kohë para rënies së komunizmit.

Meqenëse ishte pritur keq nga kritika zyrtare, romani “Dimri i Vetmisë së Madhe” nuk ishte lejuar që të ribotohej. Në fakt, libri u botua vetëm pas rishikimit të bërë nga ana e autorit, dhe atë në vitin 1978 dhe me titull të ndryshuar: “Dimri i Madh”.

Versioni i tanishëm është kryesisht një rikthim i botimit të parë. Ndryshime të natyrës politike nuk ka. Kadareja e ka rishikuar romanin në vitin 2008, kështu që ribotimi i origjinalit nga shtëpia Onufri vjen pas plot 41 vitesh.(Express)