Hidromorava

Mizore: Forcat serbe vrisnin gjithçka që lëvizte

/ 14 minuta lexim

Slobodan Stojanovic, komandant i pensionuar i stacionit policor në Cërna Trava , ish-anëtar i Çetës së IV-të, Detashmentit 37 të Njësisë së Policisë Speciale të Serbisë, ish dëshmitar i mbrojtur i shtetit serb, në vazhdimin e rrëfimit të tij për e-novine sjell dëshmi tjera për krimet ndaj civilëve shqiptarë gjatë luftës së fundit në Kosovë. Ai përmend plaçkitjet, vrasjet mizore, varrezë masive në Tusus të Prizrenit, vrasjet në Prekaz, Glogoc, Skenderaj, Opterushë, Samadraxhë…

Ai flet edhe për vrasjen e mjekut serb që ka thënë se do të flas për të gjitha krimet e forcave serbe. Stojanovic cekë të ashtuquajturat spastrime të terrenit në Drenicë, vrasjet e civilëve Bajgorë, dhe urdhrin e komandantit për vrasje, që ishte: “Le të rreziten”.

Telegrafi sjellë edhe rrëfimin për vrasjen e Milos Danilo Vlaskovicit, ish kreut të sektorit të analitikes dhe informatikës në SUP (Sekretariati i Punëve të Brendshme të Jugosllavisë – v.j.), në Kosovë, me prejardhje malazez nga Kolashini i Ibrit, të cilin e vrasin më 16 qershor 1999 dy rezervistë të Ushtrisë jugosllave, rreth orës 16:30, në Mazgit të Obiliqit. Djali i tij VMV dhe gruaja MJV, si dhe gjashtë dëshmitarë që kanë parë vrasjen e tij, thonë se ai është vrarë sepse ka mbrojtur fqinjët shqiptarë.

“Janë bërë hetimet kundër 17 anëtarëve të Njësisë Speciale të Policisë, kundër të cilëve kemi dëshmuar. Më pas, gjykatësi hetues, Milani Dilparic, e ka marrë në pyetje vetëm B.Z.-në dhe mua, pjesërisht. Gjithçka është pezulluar. Të gjithë ishin të lirë pas tre muajsh, madje edhe Radoslav Mitrovic i cili gjykohej edhe për rastin në Suharekë. Thuajse asgjë nga ajo për çka kam dëshmuar nuk ka ndodhur. Prokurori Dragoljub Stankovic para gjykatores ka përshëndetur të gjithë ata që i kam akuzuar për krime lufte, e mua fare”, thotë Stojanovic.

“Njerëzit që kanë marrë pjesë në këtë janë ende në polici, na ‘ruajnë’. Në Leskoc është një duzinë e policëve që merreshin me sigurimin e diskotekave e më vonë iu bashkuan Njësisë së Policisë Speciale në Kosovë. Ata gjetën edhe një duzinë tjetër të tyre. Ata kanë bërë përzgjedhje, dhe tërë këtë e dinte komandanti i Çetës, Nenad Stojkovic. Janë organizuar qëkur është formuar njësiti, njiheshin në shpirt, sepse kanë luftuar në Kroaci dhe në Bosnje.

Këta janë ata njerëz që kanë vrarë dhe plaçkitur në Kroaci dhe në Bosnje. Edhe një nga kolegët ka dëshmuar kur ka parë vrasjet e myslimanëve (boshnjakëve – v.j.), me urdhrin e Milan Lukicit në Vishegrad. I kanë vrarë policët tanë, leskovqanët (nga Leskoci). Këtë e di edhe Prokuroria për Krime Lufte (e Serbisë – v.j.).

Komandanti mizor Nenad Stojkovic, para tankut, në Abri të Drenicës, shtator 1998.

Ekziston edhe një varr masiv ku janë vrarë vranë myslimanët, në likuidimin e të cilëve kanë marrë pjesë nga Departamenti i Policisë në Leskoc, të cilët më vonë janë angazhuar në Detashmentin 37. Ajo (varreza – v.j.) është në Bosnjën lindore. Mund të gjendet. Është hapur brenda natës, në fshehtësi, e aty janë varrosur, natën, myslimanët. I njoh kolegët që kanë ngarkuar kufomat në kamionë.

Ata ishin të gatshëm të dëshmojnë për këtë, por janë ndalur kur kanë parë se çfarë më ka ndodhur mua dhe dëshmitarëve tjerë.

Gjithashtu, ekziston një varr masiv në fshatin e Tususit mbi Prizren. Atje u varrosën pesëdhjetë shqiptarë, fëmijë, të moshuar, të rinj, civilë, të cilët ishin nuk ishin të aftë për asnjë operacion luftarak. Ata u ekzekutuan, u mbështetën për muri dhe u vranë me rafalë.

Kam përmendur Glogocin. Aty në një spastrim të terrenit, kam parë një grup të 400-5000 grave shqiptare, fëmijëve dhe pleqve. Aty një koleg i imi donte të gjuante në ta, e unë e kam ndaluar sepse askush nuk ofronte ndonjë rezistencë. Pastaj u afrua një grua, që fliste në mënyrë të përkryer serbokroatisht. Kuptova se ishte myslimane nga Sarajeva, e martuar me një shqiptar. Më pyeti se pse bombardojmë, se pse vrasim njerëz dhe shkatërrojmë pronën dhe bagëtinë. Tek më vonë pash tmerrin, trupa të masakruar, shtëpi të djegura nga shpërthimet. Nuk mund të besoja se kjo mund të ndodhte. Ndodhte pa asnjë veprim luftarak, pa asnjë justifikim për çdo përdorim të forcës. Askush nuk kishte të drejtë për këtë. Ndërsa, futeshin (forcat serbe – v.j.) dhe vrisnin pa ua ndier.

Pastaj kanë hapur ormanët, për të kërkuar para. Kur i gjenin, kënaqeshin, deheshin. Mbi Gllogoc, pas këtyre veprimeve, komandantit i është dhuruar ‘Mercedesi’ më i ri.

Shtëpitë e djegura të shqiptarëve.

Vrasësit serbë, shumë nga të cilët nga Bosnja dhe Hercegovina, janë tashti në Xhandarmëri, në njësitet speciale të policisë, njësite të MUP-it që merren me programin për mbrojtjen e dëshmitarëve .

Mbaj mend një vrasje në fshatin Les, ku njëri kalëronte dhe ruante kopenë. Ishte civil, natyrisht. Edhe disa barinj ishin me të. Ata nuk kishin armë, mbase as thikë buke. Të mitë nga çeta i kanë vrarë pa asnjë arsye. Kam dëgjuar në radio zërin e komandantit Radoslav Mitrovic, i cili nga një kullë mbi Prizren përcillte të gjitha njësitet. Ai tha dhe më duket që ende e dëgjoj: ‘Çegar’ (ishte kod i joni), lërini të rreziten’. Pra, që njerëzit të vriten në gjakftohtësi. Urdhri natyrisht është zbatuar, ndërsa njerëzit vetëm na shikonin.

Në Skenderaj më 1998 ishin tri të ashtuquajtura spastrime terreni: në mars, në qershor dhe në shtator. Gjatë të tretit, ku kam marr pjesë, polici Aleksandar Trajkovic, tani në pension, njëri me nofkën Secerko, dhe unë, nuk e kemi harxhuar asnjë plumb. Aksioni ka zgjatur disa orë. Së pari kanë hyrë të Legisë (njësitet paramilitare terroriste të Milorad Ulemek – Legisë), secili me xhipat e tyre, për të plaçkitur. Ne ishim pas tyre. Fshatrat ishin të djegura, kudo civilë të vrarë. Gra, fëmijë, bagëti, gjithçka që ka lëvizur është vrarë në Prekazin e Ultë dhe të Epërm. Drenica digjej.

Mbaj mend edhe krimet në Bajgorë. Kemi shkuar në anën e djathtë të rrugës. Në kamionin tonë ishte mitralozi ‘Browning’. Ne bartnim municion. Një i çmendur nga ‘Browningu’ ka shtënë drejtë një kopeje. Gjuante delet dhe njerëzit. Shihja tek vrapojnë. Nuk e di se sa ishin. Binin përtokë. Vetëm civilë. Unë e kam ndalur atë, por shumë vonë, sepse fillimisht nuk kam parë se në kë gjuante, se a jemi të sulmuar. Ai gjuante delet, lopët dhe njerëzit.

Në fshatin e tyre kemi gjetur tenxhere në të cilat bënin ajvar. Ishim të uritur dhe e hamë. Por, kjo nuk u mjaftonte. Kur e hëngrën ajvarin, e dogjën fshatin. Kurrë nuk do ta harroj Bajgorën.

Dëshmitari i krimeve mizore në Kosovë, Slobodan Stojanovic.

Uji Dea

Bajgora dhe fshatrat tjera të djegura ishin mjedise urbane; shihej mirëqenia me aparatet moderne shtëpiake që i kishte çdo shtëpi. Kishin antena satelitore. Gjithçka është plaçkitur e shtëpitë janë djegur. Kjo ndodhi në vitin 1998, prandaj duhet të cilësohet si (krim – v.j.) lufte.

Komandanti Nenad Stojkovic me vetiniciativë gjuante me topa në Samadraxhë dhe Opterushë, hidhte nga 4-5 mina. E pyeta se përse gjuante, sepse jemi në fshat e si në pëllëmbë dore i shihnim njerëzit tek bëjnë punët e përditshme. Ai ndonjëherë do ta pyeste komandantin Radoslav Mitrovic, përgjigja e të cilit, kur dikush duhej të vritej ishte: ‘Le të rrezitet’.

U dogjën fshatrat kudo që shkuam. Mua, natyrisht, nuk më shkonte as në mendje për ta djegur ndonjë shtëpi. Në Podujevë janë djegur dy fshatra. Digjej frikshëm.

Urdhrat i ka dhënë Stojkovici, shpesh pa ndonjë konsultim me komandantin. Mua më urrenin, më thoshin se i dua shqiptarët, e unë thosha se kjo që bëjnë kurdoherë do të na dalë për hundësh.

Pastaj, nuk është bërë hetimi i duhur kur është vrarë mjeku jonë Branimir Djokic. Ai u vra nga polici Goran Stamenkovic – Stamenko , sepse mjeku dinte shumë për krimet në Kosovë, si dhe unë, ndërsa komandanti Radoslav Mitrovic nuk e ka lejuar hetimin duke ‘konstatuar’ se mjekun e ka vrarë UÇK. Mjeku ishte me ne që në fillim të formimit të Njësitit Special të Policisë. I ka thënë Nenad Stojkovicit: ‘Kur të kthehem, do të tregoj gjithçka që keni bërë’. E kanë vrarë si një dëshmitar kyç .

Edhe unë i kam paralajmëruar. Kam thënë se për gjithçka do t’i shkruaj Ministrisë së Punëve të Brendshme. Këtë e bëra. Por, nuk kishin guxim të më qëllonin”, është pjesa e dytë e rrëfimit të Slobodan Stojanovic, i cili vazhdon edhe nesër.

“Burrin tim Milos Vlaskovic e kanë vrarë serbët, e jo shqiptarët. Unë në vitin 2001 i kam dhënë deklaratë dy inspektorëve të Sigurimit të Shtetit të MUP-it serb. Në bisedë ishte edhe djali im Vladimiri. Një nga inspektorët quhet NS. Edhe pse nga intervista me inspektorët ka kaluar shumë kohë, ata na kurrë nuk janë lajmëruar për vrasjen e burrit tim.

Shtëpitë e djegura të shqiptarëve.

Unë dhe djali im Vladimiri, dhe shumë të tjerë, përfshirë policinë dhe ushtrinë e tashme serbe, e dimë se Milos Vlaskovicin e kanë vrarë dy serbë me uniforma të maskuara të ish Ushtrisë jugosllave. Ju lutemi të na ndihmoni për të gjetur vrasësit e Milosit tim dhe vetëm ndëshkim meritor…”, thotë gruaja e Vlaskovicit.

“Babai ishte një njeri tolerant, dhe i drejtë për të gjithë. Kurrë me askënd nuk kishte mosmarrëveshje. E çmonin dhe vlerësonin serbët e shqiptarët. Pas pensionimit, pasi kishte më shumë kohë të lirë, shoqërohej edhe më shumë me shqiptarë dhe myslimanë nga Mazgiti dhe fshatrat përreth, ku kishte shumë miq. Ai, si unë dhe nëna ime, nuk mendonim të braktisim Kosovën. Babai, ne të tre, as nuk kishim në pronësi, e as donim të blinim parcela, tokë, shtëpi apo banesë në Serbi. Ne e kishim mirë në Kosovë. Kemi jetuar ndershëm dhe korrekt me të gjithë… Babai im nuk e miratonte, përkundrazi e dënonte persekutimin e shqiptarëve të Kosovës. Me përvojën që ai kishte, më kujtohet, neve dhe të tjerëve shpesh na thoshte se shqiptarët e dëbuar do të kthehen, sepse ata janë të lidhur për tokën dhe pronën… Shtëpia jonë ndodhej pranë xhamisë së fshatit, në vendin që quhej Mazgiti i Poshtëm ose Mazgiti boshnjak, sepse aty më herët kanë jetuar myslimanët.

Forcat serbe dhe pengjet shqiptare.

Në Mazgitin e Poshtëm ishte vetëm një familje serbe me gjashtë anëtarë, me mbiemrin P. Në Mazgitin e Epërm jetonin vetëm shqiptarët. Në pranverën e vitit 1999, nuk e mbaj mend mirë datën (ditën), forcat serbe dëbuan shqiptarët nga Mazgiti dhe fshatrat tjera përreth Obiliqit… Serbët lokalë nga fshatrat përreth sulmonin në mënyrë masive shtëpitë e braktisura shqiptare dhe ndërtesat ndihmëse (plevica dhe garazhe). Ata vidhnin mobile, makina, makineri të tjera për bujqësinë dhe çdo gjë që atyre u pëlqente. Unë personalisht e di se pushteti serb nga Komuna e Obiliqit, në krye me Zoran Milosevicin, si kryetar, kanë vendosur që serbëve nga fshatrat përreth asaj pjese të Kosovës, t’ju jepen dokumente të noterizuara, diçka si një certifikatë për menaxhimin dhe përdorimin e makinave të vjedhurave – kamionë dhe traktorë…

Më 16 qershor 1999, rreth orës 16:00, në oborrin e shtëpisë së familjes sonë erdhi fqinji N(R)Sh, shqiptar nga Mazgiti i Poshtëm, rreth 50 vjeç, shtëpia e të cilit ishte 200 metra larg nesh. I tha babait tim, si fqinj, se disa serbë kanë hyrë në shtëpinë time dhe se duan ta vrasin. Ai e lutu ta shpëtonte atë dhe vëllain e tij. Babai u përgjigj me po dhe menjëherë shkoi me N-në drejtë shtëpisë së N-së. Pas 10 minutave nëna ka dëgjuar të shtëna rafali në shtëpinë N. Ajo vrapoi poshtë rrugicës drejt shtëpisë N. Derisa vraponte, nga shtëpitë dhe oborret iu bashkuan edhe fqinjët myslimanë. Kur nëna dhe fqinjët myslimanë ishin 50 metra larg shtëpisë, kanë para se si nga ajo shtëpi, përmes derës, kanë vrapuar dy ushtarë serbë me uniforma të maskuara, duke shtënë nën nënën time dhe fqinjët. Ata ikën mbrapa shtëpisë N. Kur nëna hyri brenda, në një nga dhomat ka gjetur trupin e pajetë të babait tim Milos, në pozicion gjysmë të ulur në një divan apo shtrojë. Ishte i goditur me disa plumba në pjesën e zemrës”, është dëshmia e djalit.

“Dikush ka informuar KFOR-in dhe pas rreth një ore ose ndoshta dy orësh, kur u bë errët, ata erdhën. Kanë kryer hetimet dhe trupin e dërguan në Institutin e Mjekësisë Ligjore në Prishtinë. Ditën e nesërme, më 17 qershor 1999, trupin e mori dhëndri Miloslav Lakiceviç dhe e çon në Mazgit…

Fëmijë shqiptar (foto e vitit 1999)

Dhëndri ka shkuar te Zoran Milosevici i cili ka thënë se ai e di pse e kanë vrarë Milos Vlaskovicin, se nuk i vije keq, sepse i ka mbrojtur shqiptarët për çka e ka merituar vrasjen nga serbët.

N(R)Sh dhe vëllai i tij i kanë thënë nënës dhe fqinjëve tjerë se ushtarët serbë kanë hyrë në shtëpinë familjare dhe kanë dashur t’i vrasin. Kur N(R)Sh i luti ushtarët serbë që të mos i vrasin se nuk i kanë bërë gjë të keqe serbëve dhe se këtë mund ta vërtetojë fqinji Milos Vlaskovic, ata kanë mbajtur vëllain e N-së në shtëpi, ndërsa N-në, nën kërcënimin e armëve, e kanë detyruar ta thërrasin Milosin. Kur është kthyer me babanë, sipas dëshmisë së N-së dhe vëllait të tij, ushtarët serbë i thanë Milosit se pikërisht atë e kanë kërkuar. E kanë drejtuar armën te babai, e kanë urdhëruar të futet në një dhomë në shtëpinë e N-së. N. dhe vëllai kanë dëgjuar ushtarët tek debatojnë me babanë, tek e kërcënojnë dhe i bërtasin, e pas një kohe janë dëgjuar të shtënat rafal. Dy ushtarët kanë dalë nga dhoma, pastaj nga shtëpia, duke gjuajtur nënën dhe fqinjët myslimanë…

Mua dhe nënën time na irriton fakti se askush nga MUP-i i Serbisë nuk ka ndërmarrë asgjë për ta ndriçuar vrasjen e babait tim… As unë e as ajo nuk do të heshtim, sepse vrasësit ecin lirshëm e ndoshta qeshen me vuajtjet dhe dhembjen tonë”. /Telegrafi/