Teksti, muzika dhe interpretimi : Demir Krasniqi –
Hej , përmes telave t’ çiftelisë , ia nisa melodisë –
Përmes vargjeve krenare , t’ këndoj këngë legjendare !
Dhe lahutës së Malësisë , n’ oda t’ burrërisë –
Me ëndje do t’ i këndoj gjithë Bjeshkët shqiptare !
Hej, Bjeshkët shqiptare për natyrë , janë të mrekullueshme –
Nga turistë vendorë e t’ huaj , me shumicë lakmohen !
Për bukuri të lakmueshme , të pa zëvendësueshme –
Me kënaqësi n’ çdo stinë të vitit ato vizitohen !
Hej, derisa unë të jam gjallë , për legjenda t ‘përmendura –
Për to do t’ këndoj krenar , me shpirt dhe me zemër !
Do të ju tregoj pse quhen “Bjeshkët e Nemuna” ,
Edhe shkakun si e morën ato këtë emër ?!
Hej, në këtë botë ne ku jetojmë – legjenda na njeh ,
Që si popull u sprovuam me një ngjarje plot trishtim !
U sprovuam me historinë e një nëne malësore t’ vejë –
Dhe çka përjetuan n’ jetë , dy fëmijët e saj jetimë ?!
Hej, n’ trojet tona Bjeshkët e Nemuna sjellin histori –
Plotë trishtim e dhembshuri , që me lot e lëkundin gurin !
S’ e harrojmë për jetë këtë nënë , që mbet vetëm me dy fëmijë –
Pa pas hak , as pa pas hile , të cilës turqit ia vranë burrin !
Hej, për një nënë që mbet e vetme me dy fëmijë e etshme –
N’ troje t’ lindjes e perëndimit , si legjendë nga Lugu i Drinit !
Lanë shtëpinë e lanë vendlindjen , morën rrugën përpjetë Bjeshkëve –
Me dy djemtë , dy fëmijët – sipër Rrafshit t’ Dukagjinit !
Hej, u nis me fëmijët e vet , që i mori si nënë për dore –
E kapluar nga mjerimi , ajo nuk u kujtua për sende tjera !
Morën rrugë nëpër bjeshkë bore , pasi koha nuk priste prore –
Sepse ushtarët e armikut , mund t’ i kapnin n’ skena t’ mjera !
Hej, nënë malësorja e frikësuar nga ndjekësit për krim –
E pikëlluar për vrasjen e burrit nga turk xhelati !…
Rrugëton gruaja me dy fëmijët , tashmë mbet jetimë –
Vazhdimisht kthente vështrimin atje nga fshati !
Hej, nëna e shkretë po mbushej vaj , ku po dukej shtëpia e saj –
E shikonte larg nga shpatet , e cila po digjej nga flakët !…
N’ trup të saj s’ pushonte lodhja , n’ sytë e saj s’ pushonte vaj –
Me lot n’ sy kalonte malet – s’ kishte kujt t’ia qante hallet !
Hej, e pikëlluar duke ecur nëpër bjeshkë po largoheshin –
Asaj iu nxinë të dy sytë , nga mungesa e ujit të pijshëm !…
Sa më shumë që ecte , aq më shumë bjeshkët lartësoheshin –
Më shumë përpiqej t’ i shmangej diellit të rrezikshëm !
Hej, masa e zjarrtë gjithnjë po bëhej më e pamëshirshme –
Skuqte e digjte porsi saç dhe çdo gjë iu shkonte huq !…
Por , ata ecnin e ecnin , rrugëve t’ maleve më të hijshme –
Që t’ largohen sa më larg prej ushtarëve xhelatë turq !
Hej, Dielli i ngrohtë i Korrikut , vazhdonte t’i përvëlonte –
Etja i kishte molisur njësoj nënën bashkë me fëmijë !
Në të dy krahët e sipër Drini po shteronte –
Çdo ditë e më pak në këtë kohë , ujë kishte në vijë !
Hej , dhe bora që dikur rrinte deri n’ fund t’ Gushtit , në verë –
Nëpër vise të Malësisë kishte qëndrim vezullues !
Atë ditë Korriku , kur u duhej fëmijëve të nënës së vejë –
Ishte shkrirë n’ lugina t’ fshehura , nga Dielli përvëlues !
Hej, “Nanë , du ujë”! “Nanë, du ujë , të pi nga këto male”!
Kërkonte n’ çdo hap me ngulm , ai djali i vogël ,
Sepse urinë e harruan nga vapa e madhe
Dhe nga lodhja që pësuan , duke ecë kodër më kodër !…
Hej, ujë s’ kishte askund me pi nga burimet plaka
Dhe nga etja ma me ecë përpjetë nuk po mujë !
“Nanë , moj nanë , më ndihmo se nga etja m’ duel flaka –
Po të lutëm , mori nanë , ma jep një pikë ujë”!
Hej, e përgjëronte vogëlushi , duke lëvizur me dorë –
S’ gjendej askund një pikë uji nga akulli e bora e bardhë !
Pa e kuptuar se nuk ishte n’ vullnetin e nënës së gjorë –
Sa t’ua njomte fëmijëve t’ vet , ato buzë që u ishin përtharë !
Hej, nëna n’ çdo hap e hutuar përpiqej me djalë ,
Kurse djali i madh prej goje , nuk nxirrte një zë !
Nëna përpiqej ta ngushëllonte t’ voglin djalë me fjalë –
Shkrumbi një pëllëmbë përmbi buzë iu kishte bë !
Hej, fliste nëna e shkrumbuar nga vapa e pikëllimi i egër :
“Tash e gjejmë ujin , drita e syve t’ mi , edhe pak !
Kështu përpiqej nëna – djemve , që t’iu jepte zemër ,
Se Gurrat e Bardha , tani nuk janë aq shumë larg “!
Hej, hap pas hapi nëpër bjeshkë – i kaluan Gurrat e Bardha ,
Por uji nuk rridhte askund , as n’ kryet , as n’ fund !
Dhe u ngjitën përpjetë Malit , kodrave të Thara –
Në çdo hap duke shpresuar – mos po gjejnë burim ndokund ?!
Hej, kopetë e deleve dhe barinjtë , kudo ishin zhdukur –
Si t’i kishte përpirë toka , apo t’ i kishte ngrënë ndo ‘i ujk ?!
Asnjë kambanë nuk jehonte n’ Bjeshkë të Nalta, si dikur ,
As njeri të gjallë nuk kishte , as barinj e as një bujk !…
Hej, fëmijët u lodhën shumë nga etja , buzët iu bënë shkrumb –
Forcat iu shteruan , s’ mund t’ flisnin nga etja , iu ishte tharë goja !
Prandaj , nisën t’ përpëlitën dhe të flisnin përçart plumb –
Nënën e mbërtheu kulmi i dëshpërimit edhe ploja !…
Hej, lotët nënës nuk i rridhnin që t’ua njomte buzët –
Shihte fëmijët si po i shuheshin para syve të dëshpërimit !
Por, para se fëmijët t’i kapte agonia nga shkrumbi mbi buzët –
Para se të ndodhte gjëma , ajo mallkoi në kulm të zemërimit :
“Hej, mori bjeshkë , mallkuar qofshi – kurrë mos paçi ujë !
Flaka u daltë ! U shitoftë reja prej gjithë Perëndisë !”
Dhe ra shakull përmbi tokë , u krijua rrëmujë –
Mbi kalamajtë , që po kalonin çastet e fundit të agonisë !
Hej, kjo legjenda nuk e thotë ç’u bë më nënën e dy fëmijët –
Nuk e thotë a mos vallë vdiqën , apo i shpëtoi mrekullia ?!
Por , legjenda prapë vazhdon sikur qielli përmbi hijet –
Me fatzinjtë , që përpëliteshin pa ndërpre nga agonia !…
Hej , lartë në qiell – Dielli u fsheh prapa reve t’ zeza –
Fëmijët e etshëm , nisën t’ qanin plot me ngashërim !
Qielli , duke e lëshuar një shi t’ rrëmbyeshëm te rrezja –
Krijoi ca vërshime t’ forta përplot me tmerrim !
Hej, të tjerët prapë duke iu referuar legjendës –
Thonë mallkimi i nënës i zuri bjeshkët sipër Dukagjinit !
N’ të dy anët e Drinit të Bardhë ia humbi rrugën e pendës –
Bjeshkët e Nemuna u dogjën keq nga zjarri i mallkimit !
Hej, reja shkreptin ndonjëherë , stinë për stinë e verë për verë –
Nën qiell të kthjellët për herë , duke djegur pyje të tëra !
Njerëzit e rastit nga tmerri e frika vjellin vrer –
Prishen kopshte , prishen t’ mbjella , prishet shija , prishet vera !…
Hej, asnjë guri përmbi gurë nga zjarri s’ ka mbetur –
Legjenda përherë na thotë – nga tmerri t’ mbërthen me vjellë !
Kur i shikon nga çdo anë , mijëra hektarë pyll të djegur –
Brinjë t’ bjeshkës n’ sipërfaqe , gërxha që shkëlqejnë në Diell !
Hej, mallkimi me zemër e lot , i ndjek këto bjeshkë edhe sot –
Zjarret çdo vit përsëritën në të njëjtat stina !
Në të njëjtin rrugëtim t’ nënës , sytë mbushën plot lot –
Bie një rrufe djeg filiza , bredha e çetina !…
Hej, legjenda thotë kur ushtria serbe pësoi disfatë –
Nga malësorët e Rugovës e burrave të Dukagjinit !…
Duke u ngjitur përpjetë Bjeshkëve përmbi mal të thatë –
Dielli i pamëshirshëm i dërmoi bijtë e gjirit !
Hej, ushtria okupatore dhe e shkalafitur serbe ,
Që haku i të pa fajshmëve i kishte zënë në gjak !
Nga dënimi që u dha Zoti – ranë në shakull të një gërxhe –
Legjenda e tyre , e sajuar nga kronistët ushtarakë !
Hej, një fjalë t’ madhe legjendare një luftëtar na e la :
“ Prokleta da si! “ – “Qofsh e mallkuar !”
Legjenda thotë : “Gjenerali serb , këtë fjalë na e tha !”
N’ gjuhën serbe: “Prokletije” “ , do të thotë : “Të mallkuara !”.
Hej, nëpër hartat gjeografike mbi pesëdhjetë vjet t’ përmendura –
Këto bjeshkë ishin t’ shënuara me dy emërtime !
T’ parat janë Alpet Shqiptare, t’ quajtura Bjeshkët e Nemuna ,
Që janë mbushë me pasurime dhe plotë zbukurime !…
Hej, n’ vazhdimësi janë bjeshkët që quhen Malet e Dinarisë ,
Që shtrihen drejt qiellit t’ pastër , n’ veri t’ Shqipërisë !
Në perëndim të Kosovës shtrihen me krenari ,
Po ashtu edhe n’ jug – lindje të Malit të Zi !
Gjilan, më 22.07.2020 v. Demir KRASNIQI
