Rëndesia e përdorimit të mollës

Molla ka veti shumë të çmueshme dietike të cilat e bëjnë një ndër frutat me të kërkuar në treg. Frutat e mollës mund të përdoren si të freskët, në formë të përpunuar (në lëngje, marmelatë, xhemë, komposto por është edhe uthulla e mollës, pije alkoolike etj.) dhe të thatë.

Molla po ashtu ka edhe veti fito farmaceutike – shëruese në sajë të përmbajtjes shumë të pasur me përbërës të ndryshëm organik si: sheqeri deri 14%, acide organike sidomos acidin malik, fibra, proteina, yndyrna, vitam-ina (A, C, E, K, folatinë, niacinë, riboflavinë, pirodoksinë, timinë), minerale (kalcium, hekur, magnez, fosfor, zink), karotinë, etj.

Përdorimi i freskët i mollës

Frutat e mollës të destinuara për konsum të freskët ndahen në tre klasa: klasa ekstra, klasa e I, dhe klasa e II. Zakonisht gjatë prodhimtarisë së mollës përveç këtyre tre klasave të lartpërmendura prodhohet edhe klasa e tretë e mollëve e cila nuk i plotëson standardet bazë për shitje si e freskët në treg si: madhësia, forma, ngjyra, etj. Kjo klasë e mollëve më së miri është të destinohet si lëndë e parë për përpunim.

Përpunimi i mollës

Në aspektin e përpunimit, molla mund të përpunohet në mënyrë industriale dhe shtëpiake. Mënyra shtëpiake e përpunimit i jep mundësi fermerëve që t’i zvogëlojnë humbjet sa më shumë dhe t’i rrisin të ardhurat për njësi të sipërfaqes gjatë prodhimit të mollëve si dhe të zgjasë afatin e përdorimit të produkteve të mollës.

Për të pasë sukses në procesin e përpunimit shtëpiak duhet pasë për bazë disa aspekte të rëndësishme: higjienën, pajisjet elementare që duhet përdorur, proceset që duhet aplikuar gjatë përpunimit, materialet ndihmëse.

Higjiena

Është një prej elementeve bazike që duhet pasë parasysh gjatë procesit të përpunimit. Me higjienë nënkuptojmë pastertinë e mjedisit ku manipulohet me produktin para, gjatë dhe pas përpunimit, pastërtinë e pajisjeve, dhe të personelit i cili merret me këtë proces.

Pajisjet elementare

Enët për zierje duhet të jenë nga materiali jo korodues “Inox” dhe të përsh-tatshme për tu nënshtruar temperaturave të larta.

Shporeti me furrë për pasterizim, sterilizim dhe zierje: mund të jetë elektrik, me gas apo edhe me dru. Më të përshtatshme janë ata me termostat të cilave mund t’i rregullohet dhe kontrollohet temperatura.

Peshorja: sherben për matje precize gjatë përgatitjes së raporteve në mes të përbërësve të ndryshëm të produktit.

Refraktometri (0-90 brix): për përcaktimin e nivelit të sheqerit si të lëndës së parë (mollës) po ashtu edhe gjatë procesit të përpunimit dhe produktit final.

Frigorifer, dhoma ftohëse: me kapacitete përkatëse për ruajtje qoftë të lëndës së parë apo produktit final.

Pajisje tjera: bluarëse, shtrydhëse të frutave pajisje për nxjerrjen e farave, enë plastike, përzierëse të ndryshme, thika, peceta të pastërta për kullim, etj.

Proceset e aplikuara gjatë përpunimit

Pasterizimi: është një proces që shërben për kufizimin e aktivitetit të mikro-organizmave si shkaktare të prishjes së ushqimeve. Pasterizimi është një metodë trajtimi termik në temperatura më të ulëta se 100ëC (60-90oC) 15-30 minuta.

Sterilizimi: Sistemi më i përdorur në ditët tona, për konservimin e produk-teve ushqimore, i cili bazohet në përdorimin e temperaturave të larta (110-120oC) ku zhduken – shkatërrohen pjesa dërmuese e mikroorganizmave me çka i mundësohet produktit të përpunuar të qëndrojë një kohë të gjatë. Suksesi i sterilizimit varet nga koha dhe temperatura: 100ëC = 30 minuta 110ëC = 3 minuta 120ëC = 30 sekonda 130ëC = 1.8 sekonda 140ëC = 0.18 sekonda

Tharja: është një proces përmes të cilit mënjanohet uji nga mollët për të krijuar kushte të pa përshtatshme për mikroorganizmat të cilët bëjnë prish-jen e produkteve. Tharja e frutave të mollës mund të bëhet në mënyrë të natyrshme me diell dhe në furra të veçanta për tharje ku temperaturat nuk duhet të jenë më të larta se 50-70oC dhe duhet të ketë ventilim.

Zierja: është një metodë tjetër fizike konservimit përmes së cilës po ashtu largohet uji i tepërt nga mollët dhe bëhet shkatërrimi i mikroorganizmave. Përmes këtij procesi mund të prodhohen marmelata, reqeli, komposto, sir-upi etj.

Sheqerosja: është një metodë tjetër por kimike përmes së cilës përveq që pengohet zhvillimi i mikroorganizmave rregullohet edhe shija e produktit.

Materialet ndihmëse

Materialet që i shtohen produkteve gjatë përpunimit: sheqeri, pektina, acide organike etj., kanë për qëllim zgjatjen e afatit të qëndrueshmërisë dhe përmirësimin e cilësisë së produktit final dhe standardizimin e produk-tit i cili duhet të ketë përmbajtje dhe shije unike.

Uji: duhet t’i plotësoj standardet e ujit të pijes qoftë për pastrimin e pajisjeve dhe mjedisit ku punohet qoftë si lëndë shtesë e produktit final.

Ambalazhet: duhet të jenë të pastërra, të përshtatshme për kryerjen e pro-cesit të pasterizimit dhe sterilizimit, ruajtjes, transportit etj.