Odë Shqiptare në Amerikën Veriore

Oda u ndërtua në 2004 e veçueme nga shtëpia e cila ndodhet në çarkun e Torontos, Kanadë. Pronar i saj është Qamil S. Dardhankodra prof i Gjuhës dhe letërsisë shqipe i cili erdhi këtu me familjen si muhaxhir në 1999. Mbiemrin Dardhankodra e mori simbas mikrotoponimit ku ndodhet shtëpia e tij në Llashticë, Gjilan. Unë jam Arbana e bija e tij, pranë meje janë vëllezërit e mi Çlirimi dhe Shpëtimi. Ati im Qamili vazhdon traditën e gjyshit të tij i cili kishte odë në Llashticë, në fshat qenë disa oda po më e njohura ishte ajo e Bejtë Llashticës që kishte rëndësi historike, kulturore e arkitektonike dhe ishte një nga 5-6 odat kryesore në gjithë Moravën e Epërme. Odën e atit tim deri më tashti e kanë vizituar disa qindra shqiptarë dhe të tjerë të cilët janë mahnitur me bukurinë e saj. Aty ndodhen disa sende të rëndësishme etnografike e historike, disa nga eksponatet pronari “para fundit të tij” mendon t’ia dhurojë muzeut të “Vatrës” në Nju Jork, ai është nënkryetar i degësisë së federatës gjithshqiptare “Vatra” me seli në Toronto.

Çfarë ka në këtë odë? – përpos mikpritjes tradicionale shqiptare dhe çiltërsisë zemrore aty ndodhen edhe këto gjësende: 2 shpata veku, 1 pollë qilimi 1953, 1 pshtjellak 1952 bogosi (Bogota), 1 verig, 1 bajonetë sh. XIX, 1 dru nga dyert e pesëgjyshit të tij 250-300 vjet, 1 çekan sh. XIX, shtaga e gjyshit Shaip Q. Salihu 1903-1980, 7 gjilpana duhani, 1 drapën, kombana e cingare, 1 def, 1 kandar i blerë në Elbasan sh. XIX, 1 mashë, 1 saç, 1 vegsh, 1 kalanë, 1 çifteli, 1 bludë kafeje 1946, 3 plisa, etj. çdogjë e sjellun nga Dardania.

Dhurata e dhurime: harta e tokave shqiptare – Muharrem Gashi Begracë, gravure e tokave shqiptare -Xhevat Jahiu, Prishtinë, bluzë e federates shqiptare të futbollit 1930 – Edi Laro, Tiranë, flamuri i Dardanisë Xhemajl Hyseni kryetar i çarkut të Gjilanit, parmendë e zgjedhë – Refki Sertolli, Prizren, llampë vajguri – Sabri Sulejmani, Gjilan, të mbathura blerë në Krujë – autorja, 1 lejkë – Avdush Beqiri, Velekincë, Gjilan, 1 fshisë – Faik Ramiz Berisha, Llashticë, 1 amblemë “Kosova” – Adem Hyseni, Gjilan, etj.
Pamje kulturore e historike nga Kruja, Prizreni, Tirana, e simbole kombëtare; foto: mbretëresha Gjeraldina, mbreti Zog (pronari është monarkist) dr. Rugova, nënë Tereze, etj.

Në këtë odë mbahen mbledhje, takime, përvjetorë si dhe mbledhjet e Federatës gjithshqiptare “Vatra” dega në Toronto, sidomos gjatë dimrit shqiptarët këtu hanë, pinë, bajnë qef dhe terin mish.

A. Aratërthore