Gjithçka që duhet të dimë mbi hipertensionin

Hipertensioni është një patologji që kryesisht prek moshat e mëdha, por vitet e fundit nuk po kursen as moshat më të reja. Shpeshherë mjekët apelojnë për një rritje të numrit të të prekurve me hipertension, ku shpeshherë rastet e rënda rezultojnë fatale, nëse nuk mjekohen siç duhet. Përmes gazetës “Shëndet+”, mjeku alternativ Ylli Merja shprehet për mënyrën se si duhet të tegojmë kujdes që të parandalojmë këtë patologji. Sipas tij, dieta ditore është shumë e rëndësishme në minimizimin e sëmundjes.

Çfarë është presioni i lartë i gjakut?

Presioni i gjakut është forca që zemra shtyn gjakun në arterie. Mirëpo kur gjaku lëviz në arterie dhe has në rezistencën e arterieve periferike, atëherë ky presion vazhdon të rritet për ta mposhtur këtë rezistencë.
Rezistenca e arterieve rritet nga ngushtimi ose kalcifikimi i tyre. Kur ky kalcifikim fillon të shtohet nga rritja e kolesterolit të lartë, nga rritja e triglicerideve, nga ulja e HDL-së dhe rritja e LDL-së. Trigliceridet e ngjitura diku në brendësi të arterieve vazhdojnë të rrisin masën dhe të ulin diametrin e arteries, që rrjedhimisht gjaku në këtë seksion rrit presionin. Dhe kur ky presion vazhdon të qëndrojë për disa javë mbi 140/95, atëherë rritja e presionit të gjakut ose hipertensioni ka filluar të ndikojë mbi individin. Faktorë të tjerë që rrisin presionin e gjakut janë infeksionet në veshka, kolitet spastike, obeziteti, rritja e sheqerit në gjak etj.

Shenjat e sëmundjes

Hipertensioni i quajtur ndryshe “vrasës i heshtur” nuk shkakton shenja klinike, vazhdon për një kohë të gjatë deri sa më në fund dëmton organe me rëndësi jetike, si: veshkën, mëlçinë, dobëson shikimin, dëmtime të vasave të gjakut, hollon muskujt e zemrës, forcon arteriet, rrit insuficiensën renale etj. Pra, hipertensioni është pasojë e këtyre çrregullimeve të organizmit, kurse shkaqet janë trashja e gjakut, rritja e yndyrnave, rritja e glicemisë, infeksionet e brendshme, shqetësimet nervore, çrregullimet në tretje etj. Për ta paraprirë këtë sëmundje të sistemit kardiovaskular, njerëzit mbi moshën 50 vjeç, duhet të bëjnë çdo 6 muaj këto ekzaminime mjekësore:
Urinën komplet, për të parë nëse ka albuminë, glicemi apo gjak në të.
Ekzaminimin e gjakut komplet dhe lipidogramës, për të parë si punojnë veshkat, pankreasi, mëlçia, si dhe elektrokardiogramën për të parë punën e zemrës. Sa më shpejt të kapet shkaku, aq më shpejt mënjanohet pasoja, pra shmangim hipertensionin.
Hipertensioni ka disa faktorë riskues, që duhet t’i njohim dhe t’i paraprijmë për të shmangur pasojën e hipertensionit.
Faktorët riskues, si: stili i jetës, duhanpirja, mungesa e aktivitetit fizik, jeta sedentare, obeziteti, dieta e mbingarkuar me yndyrna të tepruara, alkooli etj e shtojnë mundësinë e hipertensionit.
Faktorët riskantë të ndikueshëm në hipertension, të fiksuar dhe të pandryshuar janë:
Trashëgimia familjare, menopauza e hershme te gratë etj, që nëse vlerësohet, kjo jep ndikime pozitive në drejtim të shfaqjes me vonesë të hipertensionit të individët.

Cili konsiderohet presion i lartë i gjakut?

Presioni i lartë paraqitet në disa forma:
Një presion i lartë sistolik p.sh.170/70mm Hg,ose 200/70mmHg.
Një presion i lartë diastolik p.sh.120/100 mm Hg,ose 120/108 mm Hg.
Ose të dy të lartë p.sh.190/110 mm Hg.
Në përgjithësi tensioni arterial deri 140/90 mm Hg për shumicën e njerëzve është i mirë. Presioni deri 160/100 mm Hg, është presion gjaku i butë, ndersa mbi këto nivele është presion i lartë dhe shkakton
patologji të ndryshme.

Si duhet të matim presionin e gjakut?

Për 30 min nuk duhet pirë kafe, cigare, alkool etj. Është mirë të urinoni. Qëndroni të qetë për 3-5 min, qëndrojmë lirshëm, vendosim mirë aparatin dhe pastaj bëjmë matjen.

Si mund ta ulim presionin e lartë të gjakut?
Ka dy rrugë për ta ulur:
-Ndryshoni stilin e jetës, duke pakësuar ushqimet e yndyrshme, pakësoni ushqimet me yndyrna të fshehura, pakësoni kripën dhe alkoolin, pakësoni ushqimin e rëndë në darkë, përdorni perime dhe zarzavate, kryeni ushtrime gjimnastikore, evitoni gjendjet stresante etj, modifikoni faktorët riskues të trashëgimisë, duke mos i krijuar premisa të përshtatshme rritjes së presionit të gjakut.
-Përdorimi i çajrave bimore dhe medikamenteve farmaceutike. Çajrat bimore pastrojnë arteriet nga trigliceridët, rrisin elasticitetin e arterieve, rrisin HDL-në, qetësojnë sistemin nervor etj.

Barnat farmeceutike përfshijnë inhibitoret ACE, barnat ARB betabllokuesit, diuretikët, bllokuesit e kalciumit dhe vasodilatatorët periferik./gazeta shendeti/