Dyzet faqe kushtuar Shqipërisë në një gazetë amerikane

New York – Si asnjëherë në histori, një gazetë joshqiptare i ka kushtuar kombit shqiptar dhe diasporës së tij në SHBA një hapësirë prej 40 faqesh prezantuese dhe kremtuese.

Rasti ishte për nder të 100-vjetorit të pavarësisë së Shqipërisë; gazeta ishte “New York Daily News”, e njohur si periodikja me tirazhin më të lartë në shtetin e New Yorkut dhe si e pesta në mbarë SHBA-në (direkt pas gjigantëve “Wall Street Journal”, “The New York Times” që ia kalojnë vetëm me shitjet jashtë shtetit, si dhe “USA Today” e Los Angeles Times), raporton Balkanweb.

Për shkrimet e botuara, “New York Daily News” pati ndihmën e gazetës shqiptaro-amerikane “Illyria”. Synimi ishte që të prezantohej Shqipëria dhe shqiptarët, përfshi edhe komuniteti ynë në sytë e lexuesve të thjeshtë amerikanë.

Faqet kushtuar Shqipërisë u botuan nga gazeta njujorkeze më 28 nëntor. Një shkrim me titullin, “Dita e Shqiptarëve”, nga Ruben Avxhiu u shpjegonte lexuesve amerikanë festën shqiptare të 28 Nëntorit si dhe i bënte një përshkrim të shkurtër historisë së shqiptarëve. Një pjesë nga libri “Udhëtimi im në Tokën e Shenjtë” i botuesit të gazetës “Illyria”, Vehbi Bajrami, përshkruhej një pjesë e vizitës së tij në Jerusalem, e organizuar nga organizata e fuqishme American Jewish Committee (Komiteti Amerikano-Hebre – AJC), si dhe historia e miqësisë mes shqiptarëve dhe hebrenjve, këta të fundit janë komuniteti etnik më i madh i qytetit të New Yorkut dhe përbëjnë përqindjen më të lartë të lexuesve të “NY Daily News”.

Gazeta njujorkeze, me ndërmjetësimin e botuesit të gazetës “Illyria”, intervistoi me këtë rast edhe shkrimtarin më të shquar shqiptar, Ismail Kadare, i cili foli për kthesat e mëdha të kombit shqiptar, për shekullin e parë të historisë së tij që prej pavarësisë, për kthimin në Perëndim të shqiptarëve, si dhe për letërsinë dhe rolin e saj.

Një shkrim i posaçëm erdhi nga Kosova, kushtuar Nënë Terezës, për t’ia prezantuar lexuesit amerikan këtë “nënë të botës dhe bijë të Shqipërisë”. Ishte shkruar dhe dërguar nga biografi më i mirë shqiptar i saj, Dom Lush Gjergji.

Suplementi kushtuar Shqipërisë përfshinte edhe histori shqiptaro-amerikanësh të njohur, si ajo për inxhinierin Wilson Kokalari, që luajti rol kyç në misionin hapësinor që dërgoi njeriun e parë në Hënë, Apollo 11, si dhe ajo për gazetarin shqiptaro-amerikan, Donald Lambro, që ndikoi personalisht në vizionin e presidentit të shquar amerikan, Ronald Reagan. Lambro, djali i një emigranti shqiptar që punonte si berber, u bë një nga gazetarët më të shquar të Amerikës dhe një libër të tij Presidenti Reagan e shpalli lexim të detyrueshëm për të gjithë anëtarët e kabinetit të tij të parë presidencial.

Suplementi përfshin edhe arbëreshët. Një shkrim interesant nga Gena Bajrami, zbulon një kryebashkiak arbëresh në një nga qytezat pranë New Yorkut, Andrew Parise, që si rrallëkush në historinë e Amerikës e mban atë post që prej 16 vjetësh. Kaq shumë e duan njerëzit që qeveris sa që parku kryesor aty mban emrin e tij. Shkrimi edukon lexuesin amerikan për lidhjen historike mes shqiptarëve dhe arbëreshëve. Një shkrim tjetër i kushtohet ish-kongresistit të parë dhe të vetëm me prejardhje shqiptare, Joseph DioGuardi, babai i të cilit ishte arbëresh. Shkrimi me autor Artur Vrekaj, flet për rolin e DioGuardit si themelues i organizatës së parë dhe të vetme lobiste shqiptaro-amerikane në Washington DC.

Në faqet kushtuar Shqipërisë, spikasin dy figura të komunitetit që shënojnë hyrjen në politikë të shqiptaro-amerikanëve.

Mark Gjonaj, i cili u bë këtë vit shqiptaro-amerikani i parë që zgjidhet në Asamblenë Shtetërore të New Yorkut, kongresisti ynë i parë shtetëror. Mark Gjonaj luajti një rol të rëndësishëm personal që të fillonte ky projekt për Shqipërinë në “New York Daily News”.

Figura tjetër ishte Ken Biberaj, që kandidon në 2013 për t’u zgjedhur këshilltari i parë shqiptaro-amerikan në Bashkinë e New York Cityt. Biberaj është pjesë e atij brezi të ri shqiptaro-amerikanësh të talentuar që janë shkolluar në SHBA e po shkëlqejnë në profesione e biznese jotradicionale për komunitetin shqiptar.

Në një shkrim të posaçëm të shkruar nga ish-diplomati dhe eksperti i njohur amerikan tregohen intimitete interesante nga drama e rivendosjes së marrëdhënieve diplomatike shqiptaro-amerikane pas rënies së komunizmit në Shqipëri.

Një shkrim nga kritiku shqiptaro-amerikan i artit, Nick Leshi zbulon një shkrimtare shqiptaro-amerikane të librave romantikë të kategorisë “best-sellers”. Loreta Chase flet për krenarinë e saj kombëtare si vajzë shqiptarësh në këtë përvjetor shekullor të pavarësisë së vendit nga erdhi familja e saj me mbiemrin Chekani.

Një shkrim kushtuar kompanisë së prodhimit të verave Stonecastle Vineyards and Winery LLC, përshkruan një histori të pashoqe suksesi ekonomik në Kosovën e pavarësuar, investimin e biznesmenit shqiptaro-amerikan Rustem Gecaj. Është historia e një tradite të lashtë verë-prodhuese që nga koha e ilirëve, në Luginën e Rahovecit, historia e Kosovës dhe e verës “Stonecastle”, që tani tregtohet nëpër Evropë e SHBA.

Një listë shqiptaro-amerikanësh të suksesshëm, e shoqëruar me fotografi, i bën nje prezantim më të gjerë e mozaik komunitetit te lexuesi i gazetës “New York Daily News”.

Ballina e Suplementit, një fotografi me tematikë shqiptare e artistit të shquar shqiptaro-amerikan, fotografit Fadil Berisha, është mbresëlënëse dhe ideale për të startuar këtë prezantim historik të shqiptarëve. Një numër biznesesh të komunitetit gjithashtu përfituan nga rasti që të ofrojnë dhe reklamojnë punën dhe shërbimet e tyre përpara rreth 400 mijë lexuesve amerikanë të gazetës “New York Daily News”.

Sigurisht 40 faqe janë gjithnjë pak për të përshkruar një botë aq të ndërlikuar sa bota shqiptare, por ishte gjithsesi një fillim i mirë, një mundësi e madhe që rrallë mund t’i jetë dhënë një komuniteti tjetër etnik në SHBA.