Dosja e Llashticës, Zhegrës, Llovcës dhe Lladovës pritet të hetohen pas 18 vitesh neglizhencë e papërgjegjësi?

Gjilan – Dosjet e luftës në rajonin e Gjilanit që janë dorëzuar me kohë nëpër institucionet e hetuesisë dhe të drejtësisë janë neglizhuar dhe nuk janë marrë seriozisht tash e 18 vite. Ishte UNMIK-u njëherë e tash edhe EULEX-i që bllokuan hetimin e Dosjeve të luftës Iniciativa e Prokurorisë së Gjilanit për të hetuar këto dosje ndonëse me vonesë, sërish është e mirëseardhur.

Jetish Maloku kryeprokuror në Gjilan ka konfirmuar për rajonipress se kanë pranuar edhe dosje tjera që kanë të bëjnë luftën e fundit siç janë ajo e Llashticës, Zhegrës, Lladovës dhe dosje tjera të cilat gjerë më tani kanë qen në duart e prokurorëve ndërkombëtarë.

Sipas tij të gjitha dosjet që do administroj kjo prokurori, do krijoj me shpejtësi ekipe me detyra të veçanta, me zyrtar të të gjitha agjencive, të dëshmuara për hetimin e të gjitha veprave penale, dhe do u shkoj deri në fund këtyre rasteve të pa zbardhura deri më sot, e për të cilat presin sa e sa kohë qytetarët tanë.

Masakra e Llashticës edhe pse është quajtur Reçaku i Anamoravës ajo asnjëherë nuk është hetuar seriozisht.

Vendi ku është kryer krimi në Llashticë është vizituar nga mjekët kanadezë menjëherë pas luftës, por raporti i tyre kurrë nuk është bërë publik Llashtica është vizituar edhe nga Luis Arbur, por as raporti i saj kurrë s`është publikuar.

Dëshmitarët por edhe ata që e dinë ecurinë e luftës dhe masakrës në Llashticë me kohë u dëshpëruan dhe u zhgënjyen edhe në Tribunalin e Hagës , por edhe në institucionet e Kosovës që nuk kanë bërë sa duhet që dëshmitë e Llashticës t`i afrohen gjyqit të Hagës. “Mjekët kanadezë e kishin ekzaminuar në hollësi vendin e ngjarjes dhe ne kemi pritur shumë më shumë nga ajo ekspertizë, por nuk e kemi të qartë pse asnjë dëshmi e atij ekipi nuk u paraqit në Hagë” përkujton Ibish Ibish nga Llashticai.

Ibishi i cili e ka të vrarë prindin në kohën e luftës (Sylejman Ibishi) thotë se edhe pse kanë deponuar materiale, prova, fotografi qoftë në UNMIK, tek KFOR-i francez, OSBE-ja dhe tek të gjitha organizatat tjera ndërkombëtare, asnjë veprim nuk është ndërmarrë. “Është turp për EULEX dhe për Prokurorin vendore në Gjilan që asnjëherë nuk e kanë vizituar vendin e ngjarjes. Ne e dimë që Llashtica u la në harresë nga frika e ndonjë lufte ndëretnike. Por ne nuk e kemi ndërmend të hakmerremi sepse këtë kemi mundur ta bëjmë disa herë deri tashti” shprehet i revoltuar Ibishi.”

Ibishi thotë se ai dhe dëshmitarët e tjerë të kësaj masakre kërkojnë dënimin e merituar për të gjithë ata kriminel që vranë më të dashurit e tyre. Ibishi thotë se edhe patologët kanadez që kishin parë kufomat e Llashticës asnjëherë nuk e kanë dorëzuar raportin zyrtar në organet hetuese. “Është vërtet e habitshme sesi EULEX –i po flenë mbi dosjen e kriminelëve të identifikuar të Llashticës, derisa prokurorët shqiptarë vetëm po bëjnë sehir në këtë punë”.

Sipas, Ibishit hetuesit e EULEX-it kanë fakte trishtuese dhe dosje të gatshme për Llashticën.”Përgjegjës për masakrën e Llashticës është ushtria e rregullt serbe e cila ndihmohej edhe nga policia dhe paramilitarët e çmendur”. Ibishi thotë se konvojin e ushtrisë serbe e cila ishte vendosur në Llashticë e përcillte rregullisht automjeti zyrtar i policisë.

Në rajonin e Anamoravës sipas shënimeve që janë grumbulluar dhe mbledhur pas luftës janë vrarë 116 persona të të gjitha moshave, gjinive dhe profesioneve. Të gjitha këto vrasje që në mënyrë të organizuar janë kryer nga ushtria, policia dhe forcat paramilitare ushtarake serbe shënojnë datat dhe periudhat e ndryshme, duke filluar nga 24 marsi i vitit 1999 e deri më 20 qershor 1999, raporton rajonipress.

Realisht si masakra më e rëndë llogaritet ajo në Llashticë, Zhegër, Llovcë, Zhegovc dhe Lladovë.

Tashmë dihet saktësisht se vrasjet, pushkatimet, dhunimet, plagosjet, plaçkitjet, dhe zhdukja e gjurmëve është bërë nën dijeninë dhe përcjelljen e aparatit shtetëror serb, i cili ndihmohej nga forcat ushtarake që vinin nga Vranja, Leskoci dhe Nishi.

Edhe pas hyrjes së forcave të NATO-së në Gjilan në mënyra të ndryshme janë vrarë 15 persona. Nga statistikat zyrtare që posedon arkiva e Gjilanit shihet se në Gjilan dhe rrethinë janë vrarë gjatë periudhës së luftës dhe pas saj 147 persona, prej tyre 25 janë femra.

Gjithashtu sipas këtij raporti janë plagosur 75 persona, katër persona llogariten të zhdukur. Sipas raportit mbi pasojat e luftës në Gjilan të hartuar nga Këshilli Komunal i Qeverisë së Përkohshme në Gjilan forcat serbe kanë djegur tërësisht 950 shtëpi, pjesërisht 452. Rreth 7321 shtëpi janë plaçkitur. Në Zhegër janë djegur 393 shtëpi kurse në Përlepnicë 123 shtëpi. Pasojat e luftës të shkaktuara në dëmet e ekonomisë familjare kapin shifrën e 177 milion e 201 mijë marka gjermane. Janë konsideruar si shtëpi të djegura tërësisht gjatë luftës mbi 1406 shtëpi.

Shikuar strukturën dhe përgatitjen shkollore del se ushtria serbe e ndihmuar nga paramilitarët serb dhe policia kanë vrarë në mënyrë të organizuar fëmijë, nxënës, studentë, bujq, imamë, shurdhmemecë, rojtarë, zjarrfikës, profesorë, drejtor shkolle, minatorë, taksistë, amvise, juristë të diplomuar, inxhinierë, kamerierë etj.

Nga të gjitha dëshmitë e drejtpërdrejta nga tereni duke intervistuar dëshmitarë, familjar të viktimave, persona aktiv gjatë asaj kohe del se vrasjet janë kryer me paramendim dhe me një program kohor të organizuar nga forcat ushtarake, policore dhe paramilitare serbe.

Sipas shënimeve të nxjerrura nga komisionet përkatëse që janë marrë me lokalitetet e të vrarëve shihet se të gjithë të vrarët në tërë territorin e Komunës së Gjilanit kanë jetuar në 31 lokalitete.

Të pushkatuarit e datës 30 prill 1999 në Llashticë janë : Hysen Deli Hyseni i lindur më 10.05.1933, Ajshe Hysen Hyseni e lindur më 11.12.1937, Fazli Hysen Hyseni i lindur më 06.01.1963, Arife Fazli Hyseni e lindur më 21.08.1963, Driton Fazli Hyseni i lindur më 13.02.1982, Mirije Deli Hyseni e lindur më 19.05.1970, Blerim Ramadan Halili i lindur më 22.12.1983, Rifat Xhemajl Shabani i lindur më 14.09.1919, Selami Rifat Shabani i lindur më 02.12.1954, Zijavere Ejup Shabani e lindur më 15.06.1962, Fisnik Selami Shabani i lindur më 20.12.1996, Sylejman Ymer Ibishi i lindur më 18.06.1932,
Xhavit Banush Berisha i lindur më 10.12.1935.

Në këtë pushkatim kanë mbetur gjallë dhe janë plagosur: Deli Hysen Hyseni (1968), Dritë Fazli Hyseni (1984), Blerinë Fazli Hyseni ( 1994), Leonorë Deli Hyseni (1993), Vlorë Selami Shabani (1986).

Për torturat që i janë shkaktuar Azem Canit ka dëshmuar Milaim Musliu(1947) nga Llashtica. Sipas Milaimit, Azem Cani është rrahur e torturuar keq nga 33 ushtar e paramilitar serb. “Forcat serbe na kanë rrethuar tek vendi i quajtur “Rruga e Hyrës”. Aty na kanë detyruar të flasim serbisht dhe gjatë gjithë kohës na kanë rrahur, duke na thënë ku është UÇK-ja.”rrëfen Milaimi.

“Ndërkohë vet paramilitarët serb e kanë sjellur para banorëve Azem Canin ku e kanë rrahur në prezencën tonë. Ne e kemi njohur njëfarë Dragan Dimiqi i cili ishte përgjegjës i këtij grupi. Ky grup i paramilitarëve e ka rrahur për vdekje Azem Canin kurse neve të tjerëve na kanë goditur në të gjitha pjesët e trupit dhe na kanë marrë të gjitha të hollat dhe arin që kishim”.

Realisht të gjithë dëshmitarët më të rëndësishëm të masakrës së Llashticës, pa dëshirën e tyre ndodhen jashtë Kosovës. E dhimbshme është historia e Deli Hysenit dëshmitarit kryesor i cili në mungesë të përkujdesjes nga ana e institucioneve shtetërore detyrohet të shkojë ilegalisht në Francë për tu shëruar nga plagët dhe traumat e luftës.

Megjithatë, Deli Hyseni ka lënë dëshmi e deklarata të shumta rreth masakrës që u krye më 30 prill 1999.

“Nuk kam forcë as guxim që të flas për atë tragjedi. Është një emocion i madh që kur flas mezi përmbahem. E kam parë vdekjen me sy, kam parë se si vdiqët për së gjalli, kam parë sesi njeriu është më i fortë se guri”.

Dhe këto fjalë e këto rrëfime loti të Deli Hysenit tregojnë për vrasjen e 13 shqiptarëve në shtëpinë e Rifat Shabanit. Deliut i kujtohet ora kur paramilitari rom e qëllon të parin babanë e tij. “Romi e qëlloi në syrin e djathtë babën dhe vazhdon t`i vras të gjithë me radhë i ndihmuar edhe nga një serb”.

Deliun e godet plumbi në fyt dhe i humbet vetëdija. Sërish e përballon këtë skenë dhe arrin të dalë nga tymi e flaka. “E kam parë me sy sesi digjej nënë Ajshe . Ajo dha shpirt në duart e mija. E kam parë me sytë e mi Feriz Shabanin teksa po jepte shpirt për së gjalli. Është karbonizuar në krahët e nënës së tij Zijaverës”.

Deliu thotë se paramilitari që ishte rom pas vrasjes së babait e ka ekzekutuar vëllain Fazliun, kushëririn Rifatin, pastaj Xhavitin. “Unë isha goditur me plumb në qafë dhe jam alivanosur. Pas gjysmë ore kam parë se i kanë ekzekutuar të gjithë me nga një plumb, kurse Ymerit i thanë se ty nuk po të vrasim, ty po të lamë me vuajt për tërë jetën” citon fjalët e paramilitarit Deliu./rajonipress/